hazırlyan :tuncay polat
sağıdaki asamaları içerir:
1. Ön hazırlık:
Mimari proje incelenir, yapı kavranır. Đnsaatın yapılacağı arsa incelenir. Tasıyıcı zemin, deprem bölgesi ve kar bölgesi hakkında
bilgiler toplanır. Yapının tasıyıcı sistemine (salt çerçeveli sistem, salt perdeli sistem, Perde-çerçeveli sistem gibi) karar verilir.
Malzeme seçilir (Beton ve çelik sınıfı). Statik ve betonarme hesaplar için hangi araçların kullanılacağına (Yönetmelikler,
kaynaklar, el hesapları, tablolar, bilgisayar programları) karar verilir.
2. Kat kalıp planları:
Mimarisi farklı olan her kat için, 1/50 ölçekli, ayrı bir kat kalıp planı çizilir. Kalıp planı; kolon/perde, kiris ve döseme gibi
elemanların yerlerine, adlarına ve boyutlarına ait bilgileri içerir. Her kat planında, anlasılmasını kolaylastırmak için, en az iki kesit
verilir. Kat kalıp planının tamamlanması ile yapının tasıyıcı sistemi seçilmis olur. Bu nedenle projenin en önemli asamasıdır. Đyi
veya kötü seçim yapının geleceğini iyi veya kötü olarak belirler. Kötü bir seçim sonrası ince hesapların hiçbir anlamı yoktur. Kötüsıyıcı sistemi olan yapıyı hiçbir ince hesap kurtaramaz.
bir ta
3. Dö
seme hesapları:
Döseme karakteristik yükleri (g sabit ve q hareketli) belirlenir. Deprem dikkate alınmaz. Merdiven yükü sahanlık plaklarına
aktarılır. Pd=1.4g+1.6q tasarım yükünden her dösemede olusan iç kuvvetler (momentler) belirlenir. Döseme betonarme hesapları
yapılarak belirlenen donatılar ilgili kat kalıp planı üzerine çizilir.
4. Kiri
s yükleri:
Kirisin kendi ağırlığı, varsa üzerindeki duvarın ağırlığı, dösemelerden kirise gelen yük ve varsa kirise saplanan baska kiristen gelen
tekil yük kiris yükü olarak alınır. Sabit ve hareketli yükler ayrı ayrı belirlenir, toplanmazlar (düsey, deprem ve diğer yük etkilerinin
birlesimlerinin yapılabilmesi için).
5. Kiri
s ve kolonların düsey yükler altında statik hesapları:
Tasıyıcı sistem uzay veya düzlem çerçeve olarak modellenir. Kiris, kolon ve perdelerin karakteristik iç kuvvetleri (moment, kesme,
normal kuvvet, ...) hesaplanır. Hesaplar karakteristik sabit yükler ve hareketli yükler için ayrı ayrı yapılır.
s ve kolonların yatay yükler altında statik hesapları:
Deprem ve rüzgardan, hangisi etkin ise (Türkiye’de genelde deprem) bu etki altında kiri
iç kuvvetler belirlenir.
s, kolon ve perdelerde olusan karakteristik
7. Kiri
slerin betonarme hesapları ve çizimleri:
Yük katsayıları dikkate alınarak, tasarım kuvvetleri için, her kiri
ölçekli detay çizimi yapılır. Kiri
sarılma bölgesi uzunlukları gösterilir.
sin boyuna ve enine (etriye) donatıları belirlenir. Her kirisin 1/20s boyuna ve enine kesitinde boyuna donatıların ve etriyelerin açılımları, çap, adet, aralık, boy ve
8. Kolon/perde betonarme hesapları ve çizimleri:
Yük katsayıları dikkate alınarak, tasarım kuvveti için, her kolon ve perdenin boyuna ve enine(etriye,fret, çiroz) donatısı belirlenir.
Kolon yerle
kolon ve perdenin
üzerinde gösterilir. Büyük boyutlu kolon ve perdeler çizildiklerinde bazen kesi
bu kolon ve perdeler sembolik olarak dı
paftanın ayrı bir yerine çizilir. Ayrıca, farklı kesit ve donatılı
donatı, ek bölgeleri, bindirme boyları ve sarılma bölgeleri gösterilir.
sim(aplikasyon) planları değisiklik arz eden her kat için çizilir. Akslar 1/50, kolonlar/perdeler 1/20 ölçekli çizilir. Heradı, boyutları, akslara mesafeleri, boyuna donatıları, etriye ve çirozların açılımları kolon yerlesim planısir, çizim detayları üst üste düserler. Bu durumlarda,s çizgileri ile ölçeksiz olarak gösterilir, poz numarası verilir ve detayı 1/20 ölçeğindeher kolon ve perdenin düsey kesiti çizilerek boyuna donatı, enine
9.
Temel kalıp planı, statik-betonarme hesapları ve çizimleri:
Temel tipi seçilir, 1/50 ölçekli kalıp planı çizilir, statik ve betonarme hesapları yapılır, 1/20 ölçekli gerekli detay çizimler yapılır.
10. Merdiven hesapları ve çizimleri:
Merdiven kalıp planı, statik-betonarme hesaplar ve detay çizimler hazırlanır.
11. Betonarme uygulama projesi çizimlerine ili
skin kurallar (Deprem Yönetmeliği 1997, madde 7.13, Sayfa 57):
Beton ve çelik sınıfı her paftada gösterilir.
Etkin yer ivmesi katsayısı (A0), Bina önem katsayısı (I), Yerel zemin sınıfı (Z1-Z4) ve ta
kalıp planlarında gösterilir.
Her kiri
Her kolon ve perdenin enkesit detayı (boyutlar, eksenlerden kaçıklıklar, boyuna ve enine donatılar) kolon yerle
gösterilir. Her farklı kolon ve perde için boyuna kesit detayları çizilir, sarılma bölgeleri gösterilir.
sıyıcı sistem davranıs katsayısı (R) tüms için boyuna ve enine kesitler çizilerek donatı açılım ve detayları gösterilir.sim planında
12. Yapı ile ilgili belgeler:
TS500-2000, Sayfa 9.
6. Kiri
Bir yapının statik-betonarme projeleri a
