"Çimento", Latincedeki "COEMETUM"dan Fransızcaya "CEMENT", Almancaya "ZEMENT" olarak geçmis, Türkçeye de İtalyancadaki "Çimento"dan girmiştir.

Su ile tepkimesinde sertleşerek etrafındaki maddeleri birbirine yapıştırma özelliğine sahip malzemelere "Hidrolik Baglayıcı" adı verilmektedir. Çimento; hava ile suda sertleşen ve sertleştikten sonrada suda çözünmeyen hidrolik bağlayıcı bir maddedir.

Çimento uluslararası standart sanayi tasnifinde (ISIC) 309 ana grup ve 3692 kod numarası ile sanayide kullanılan esas kimyasal maddeler grubunda yer almaktadır *.

Çimento sektörü; başlıca Silisyum (Si), Alüminyum (Al), Kalsiyum (Ca) ve Demir oksitleri (Fe2O3) içeren hammaddelerin, teknolojik yöntemlerle sinterleşme derecesine kadar pişirilmesi ile elde edilen yarı mamul madde klinkerin tek veya daha fazla katkı maddesi ile öğütülmesi yoluyla üretilen hidrolik bağlayıcıları içeren bir sektördür.    

Çimentonun kullanımı MÖ 2000'li yıllara kadar uzanmaktadır. Eski Mısırlıların kalsine edilmiş killi jipsten oluşan bir tür çimento kullandıkları, Anadolu'daki Hattusas ve Bogazkale gibi antik Hitit kentlerinde de kireç ile doğal puzzolanik toprakların karıştırılarak harç yapıldığı bilinmektedir. Avrupa'da ise ilk kez İtalya'da, Büyük Roma İmparatorluğu'nda Sezar döneminde (MÖ 12-14 yy.) Caliqula Whart yapılarda çimento kullanılmıştır. 1756 yılında John Smeaton, İngiltere'nin Cornwall sahilindeki Eddystone deniz fenerinin yeniden yapımında yumuşak kalker ve kilden üretilen bir çimento kullanmıştır. 1802 yılı Fransa çimento sanayiinin baslangıcıdır. İlk olarak 1824 yılında İngiltere'de üretilen çimento bu tür yapı malzemeleri arasında en önemli yeri tutmaktadır. Amerika'daki ilk portland çimentosu üretimi ise 1871 yılında David O.Saylor tarafından gerçekleştirilmiştir.

Türkiye'de ilk çimento fabrikası 20.000 ton/yıl kapasite ile 1911 yılında İstanbul-Darıca' da kurulmuştur. Daha sonra bu fabrika 1923 yılında genişletilerek kapasitesi 40.000 ton/yıl'a yükseltilmiştir.

Çimento hammaddeleri kil ve kireç taşı (kalker )dır. Çimento fabrikadan genellikle hammaddenin çıkarıldığı taş ocaklarına yakın yerlerde kurulur. Bunun nedeni hammaddenin nakliye maliyetini düşürmektir.

Kırılıp inceltilen kil ve kireç taşı karıştırılarak silindirik şekilli bir döner fırının içine yüklenerek pişirilir. Meydana gelen ürüne klinker denir. Daha sonra klinkere biraz alçı taşı (%2-3) katılarak çok ince toz halinde öğütülürse Portland çimentosu elde edilir

Betonda kullanılan Portland çimentosu modern bina yapımında ana malzeme olup prefabrik yapılarda. demirli ve demirsiz beton konut ve sanayi yapılarında, su mühendisliğinde, yol, pist, park, depo sahası yapımında yaygın şekilde kullanılır. ...ÇİMENTO STANDARTLARI
  

Portland Çimentosu ve Katkılı Portland Çimentosu (TS 19)  

Portland çimento klinkerinin alçitasi ile % 10'a kadar herhangi bir dogal yada yapay puzolanik madde ile birlikte ögütülmesi sonucu elde edilen bir hidrolik baglayicidir.

 

Yüksek Fırın Cüruf Çimentoları (TS 20)

Ani sogutma ile granüle haline getirilmis bazik yüksek firin cürufuyla portland çimento klinkeri ve alçitasinin belirli oranlarda karistirilarak ögütülmesi sonucu elde edilen hidrolik baglayicidir.

 

Tras Çimentosu (TS 26)

Agirlikça 20-40 kisim kurutulup ögütülmüs tras ve portland çimento klinkerinin bir miktar alçitasi ile birlikte ögütülmesinden olusan hidrolik baglayicidir.

 

Beyaz Portland Çimento (TS 21)

Kireçtasi ile pisirildiginde beyaz olan kaolen yada profillit ile bir miktar alçitasinin birlikte ögütülmesi sonucu olusan hidrolik baglayicidir.

 

Harç Çimentosu (TS 22)

En az % 40 portland çimentosu klinkeri ile çözünmeyen kalinti miktari en çok % 50 olacak sekilde dogal puzzolanlar ve uçucu kül gibi çesitli maddelerin bir miktar alçitasi ile birlikte ögütülmesi sonucu elde edilen hidrolik baglayicidir.

 

Sülfatlı Cüruf Çimentosu (TS 809)

Alüminyum içerigi fazla olan yüksek firin cürufunu % 80, portland çimentosu klinkerini % 5 ve alçitasini da % 15 oranlarinda içerir.

Ayrica uçucu küllü çimento (TS 640) ve erken dayanimi yüksek çimentolar da sektör kapsamina giren ürünlerdir. Tablo 1'de türlerine göre çimento özellikleri verilmiştir.