Çelik Hasırın Tanımı

Günümüzde, ÇELiK HASIRlar Bst IVb veya enternasyo I demirinin soğukta işlem görerek (soğuk haddeden geçirilerek) Günümüzde, ÇELiK HASIRlar Bst IVb veya enternasyonal normlara göre Bst 50/55 (RK), karbonu düşük normal St I demirinin soğukta işlem görerek (soğuk haddeden geçirilerek) çekilmesi ve bu sırada özel olarak nervürlenmesi ile ÇELiK HASIR çubukları elde edilir. çekme sırasında tamburlara sarılan bu çubukların otomatik doğrultma ve kesme makinalarında istenilen boylarda kesildikten sonra elektronik programlı punto kaynak makinalarında dokunması sureti ile ÇELiK HASIRların imalatı yapılmaktadır. çelik Hasır üretimi TS 4559, DIN 488,BS 4483,ASTM-A 497 normlarına uygun olarak üretimektedir. Çelik Hasırlarda ve Hazır Etriyede kullanılan beton çelik çubukları (S 500) ile ilgili detaylar TS 708 de belirtilmiştir. Ayrıca St IV b çubuklar inşaatlarda hazır etriye olarakta kullanılmaktadır. Bu konuyla ilgili detayları hazır etriye sayfasında bulabilirsiniz.

Çelik Hasırın Kullanıldığı Yerler

Betonarme yapıların tabliyelerinde; kirişsiz döşemeler, nervürlü döşemeler, normal B.A. plaklar,
Münferid ve radya temellerde, ....
Betonarme yapıların tabliyelerinde; kirişsiz döşemeler, nervürlü döşemeler, normal B.A. plaklar,
Münferid ve radya temellerde,
Perde ve istinat duvarlarında,
Beton pist, oto yol ve saha betonlarında
Metro ve tünel yapımında,(İstanbul Metrosunda kullanılmıştır).
Su yapılarında; baraj,kanal ve kanaletlerde,
Prefabrik yapı elemanlarında,
Endüstriyel yapıların çeşitli konstrüksiyonlarında,asma tavanlarda, çit v.s. yerlerde kullanılabilir.

Çelik Hasırın Önemi ve Sağladığı Üstünlükler:

Malzeme Tasarrufu

Projelendirme sırasında betonarme hesaplarda kullanılacak St IVb yüksek mukavemetinden dolayı, mevcut beton kesitinde normal demire (St I) kıyasla gerekli donatı miktarı azalmakta,dolayısı ile % 30 -% 40 kullanılacak demirde ağırlık tasarrufu sağlamaktadır. Ayrıca demirde kesme esnasında meydana gelen zaiyatlar, proje bazında hasırların yerleştirilmesi bakımından 0`a inmektedir.

İşçilik ve Zamandan Tasarruf

ÇELiK HASIRların şantiyede kolay taşınabilir agırlıklarda oluşu nedeni ile montajı kolay ve çabuk olmaktadır. Normal demire kıyasla çubukların düzeltilip kesilerek hazırlanması ve baglanması yerine, muntazam aralıklarla teşkil edilmiş ÇELiK HASIRların tatbikatta montajı kısa zamanda olmakta dolayısı ile de işçilikten % 50 - % 60 tasarruf sağlamaktadır.

Uygun Donatı

Otomatik sistemlerle üretilen ÇELiK HASIR lar kalite üstünlüğünün yanı sıra, ölçü ve boyutlarda sağlanan hassasiyetten dolayı beton içinde homojen bir dağılım göstermekte ve montajında kalifiye elemana da ihtiyaç göstermemektedir.
Çelik Hasır ile Donatılmış Elemanlarda
Çatlaklar Kontrol Altına Alınabilir:
Yapıların dizaynında çatlak genişligi ve uzunluğu; korozyon, su yapılarında muhtemel olabilecek sızıntılar estetik açısından önemli bir yer oluşturmaktadır.ÇELiK HASIR ile donatılmış elemanlarda çatlaklar kontrol altına alınabilmektedir. Normal demir ile donatılan elemanlarda yük altında demir ve beton arasındaki aderans önceden çözülmekte, dolayısı ile çatlaklar oluşmaktadır. Çelik Hasır kullanılan elemanlarda yapılan araştırmalar sonucu normal olarak nervürsüz, kalın seyrek çubuklar yerine,daha yakın aralıklarla boyuna ve enine çubukların nervürlü ve kaynaklı olarak teşkil edilmeleri,beton içinde çubukların kaymasının önlendiği ve çatlakların giderildiğini göstermiştir.

Şantiyede Çelik Hasır

Çelik Hasırlar standard ebatlarda şantiyeye geldiğinde tiplerine göre ayrı ayrı istif edilmesinden dolayı park sisteminin uygulanmasında ve daha sonra projeye göre montaj edildiğinde hiç bir zaiyat söz konusu olmamaktadır.

Malzemenin Fiziksel Özellikleri

Metallerde, kritalleşme sıcaklıklarının altındaki sıcaklıklarda uygulanan deformasyon işlemi yani, "soguk deformasyon" diger bir deyişle"soguk çekme" malzemenin sertleşmesine, akma ve kopma mukavemetinin artmasına,buna mukabil kopma uzantısının azalmasına sebep olmaktadır.
Minumum akma sınırı: 5.000 Kg/cm 2
Minumum çekme dayanımı: 5.500 Kg/cm 2
Minumum kopma uzaması: % 5 - % 8
olarak TS 708`de belirtilmiştir.

Mamül Hazırlanışı

Çesan çelik hasır ve hazır etriyenin hammaddesi ST I kalitesinde,
düz demir olarak tarif edilen ST37 kalitesinde kangal demirdir.
Bu kangallar soguk çekme metoduyla plastik deformasyona tabi tutulurlar. Bu esnada moleküler yapısındaki düzenlemeyle mukavemet kazanırlar. Bu yolla düz demirin mukavemetini daha düşük çaplı ST IVb Çesan çelik çubuklarla elde etmek mümkündür.
1-SOGUK ÇEKME AŞAMASINDA KANGAL DEMiRDE YAPILAN DEGiŞiKLiKLER:

Soğuk çekme esnasında demirin üzerindeki sıcak haddelemede meydana gelen kabuklar temizlenir.
Fitilli ve gözenekli (kalitesiz) demirler ayrılır.
inşaatlarda düz demir kullanılırken kabukların temizlenmesi,fitilli ve gözenekli demirlerin ayrılması imkansızdır.
Kangal demirler soğuk çekmeye hazır vaziyete getirilirler.
Çekme işlemiyle birlikte aderans arttırıcı nervür işlemi gerçekleştirilir.
Çekme işleminden sonra hazırlanacak çelik hasır ebatlarına göre boy ve en çubukları kesilir; kaynaklama işlemi için hazırlık yapılmış olur.

Betona Neden Donatı Konur? Örnek olarak bir kalası yüklediğimiz zaman sehim, yükün ve açıklıgın artması ile fazlalaşır. Yük sebebi ile kalasın kesiti içinde üstte basma, altta çekme kuvvetleri doğar. Ahşap ve çelik gibi malzemelerde taşıma gücü, çekme ve basma kısımlarında aynı oldugundan bu sınır aşılmadıkça yük rahatlıkla taşınmış olur.
Teçhizatı olmayan bir beton plakta ise durum başkadır. Fazla bir yük taşımadan hemen kırılır, çünkü betonun çekme mukavemeti çok azdır. Buna karşılık basınç mukavemeti fazladır. Beton demirinin bilhassa çelik hasırın çekmeye olan mukavemeti çok fazladır. Böyle bir donatı betonun çekme kısımlarına konduğu zaman basınç mukavemeti çok olan beton ve çekme mukavameti yüksek olan demir ile taşıyıcı bir betonarme sistemi meydana getirilmiş olunur.
Özel nervürlerle beton içerisinde yüksek bir aderansa sahip olduğundan normal bir betonarme demiri gibi uçlarında kanca yapılmasına lüzum yoktur. Çubuklar yüksek mukavemetli punto kaynakla birleştirildiğinden, hem bu durum hem de özel nervürleri sayesinde çelik hasır, beton ile birlikte mükemmel bağdaşıp iki malzemenin en iyi bir şekilde müşterek çalışmasını temin eder.
DONATI KESİT TABLOSU
Çelik Hasırların İsimlendirilmesi
Çelik hasırlar iki tipe ayrılırlar:
1-Kare gözenekliler.Q HASIRLARI

2-Dikdörtgen gözenekliler.R HASIRLARI

Q ve R hasırları ayrıca boy ve en çubuk aralıklarına ve çubukların çaplarına bağlı olarak mukavemetlerine göre numaralandırılırlar.
ÖRNEK:

BOY ÇUBUK ÇAPI

EN ÇUBUK ÇAPI

BOY ÇUBUK ARALIĞI

EN ÇUBUK ARALIĞI

7,5 mm

7,5 mm

150mm

150mm

7,5 mm çap ve 150 mm boy çubuk aralıgı için kesit tablosuna bakıp kesiştikleri haneden kesit alanı bulunur: 2.95 cm 2/m
En çubukları içinde aynısı yapılır.Aynı çap ve en çubuk aralığı oldugundan kesit alanı 2.95 cm 2/m Bu çelik hasır Q 295/295 ismini alır. Açılımı ise 7,5.7,5.150.150`dir.
Eger boy çubukları çift ise 7,5 mm çap ve 150d (çift) çubuk aralıgı için kesit tablosuna bakıp kesiştikleri haneden kesit alanı bulunur.: 5.89 cm 2/m
En çubuk aralıgı ve çapı yukarıdaki örnekteki gibi ise, bu çelik hasırın ismi: Q589/295 açılımı ise 7,5d.7,5.150d.150`dir.

DONATININ HAZIRLANMASI
ÇELİK HASIR BİNDİRME PRENSİPLERİ
ÇESAN DEPO HASIRLARI LiSTESi

HASIR AĞIRLIĞI BULUNMASI

Ağırlık tablosundaki değerler seçilen çaptaki bir demirin bir metreye belirli aralıkta dizildiği zamanki ağırlığını verir.
ÖRNEK:
6 mm bir demirin metre ağırlığı 0.222 kg`dır. 1 m`ye 15 cm arayla dizilirse bu demirlerin toplam ağırlığı:
100 cm/15 cm =6.66X0.222 =1.479 veya 1.48 tablodaki değer bulunur. Bu ağırlık tek bir yöne dizildigi zamanki değerdir. Hasır m 2 ağırlığını bulmak için bu değer iki katı olur. 1.48 X 2 = 2.96 Kg/m 2 Bu değer HASIR LiSTESi TABLOSUndaki m2 değerini verir.

Hasır Aralığı

Hasır agırlıkları m2/Kg degerini ebatlarla çarparak bulunmaz. Hasırdaki çubuk adetlerine göre tespit edilir.
Q 188/188 tipi 6.6.150.150, 5 mt boyunda 2.15 m eninde standart bir hasırın ağırlığı:

Boy çubuk Adedi : 14 En çubuk Adedi : 33

Boy çubuk Boyu : 5 En Çubuk Boyu : 2.15

Ağırlık Kg/m : 0.222 Ağırlık Kg/m : 0.222

Boy çubuk Kg : 15.54 En çubuk Kg : 15.75

Hasır ağırlığı : 15.54 + 15.75 = 31.29 Kg. Hasır listesi tablosundaki hasır Kg`nı verir.
Halbuki m 2 agırlıgı olan 2.96 Kg/m 2 X 5 m X 2.15 m olarak yapılsaydı 31.82 Kg/Hasır çıkacaktı.
Detaylı hesaplarda çubuk agırlıklarından yola çıkmak daha ciddi bir sonuç verecektir. m 2 agırlıkları daha pratik oldugu için tercih edilebilir.