17 Ağustos 1999 Marmara depreminden sonra Adapazarı'nda yumuşak, kum zemin üzerinde inşa edilmiş olan 5 katlı bina'nın yan yatmış halini görüyorsunuz. Bu depremden sonra herkes sağlam zeminin depremde ne kadar önemli olduğunu anladı çünkü sağlam zemindeki binalar çok daha az hasar gördüler. Peki sağlam, kaya zemin ile yumuşak, kumlu zemin davranışında nasıl bir fark var?
Yandaki grafikte aynı deprem büyüklüğünde iki farklı zeminde oluşan maksimum hızlar görülüyor. Örnek olarak deprem merkezinden 30 km mesafede depremin kaya zemindeki hızı 12 cm/sn olurken, zayıf, dolgu zeminde deprem hızı 20 cm/sn'ye oluyor yani neredeyse 1.5 kat daha hızla hareket ediyor. Bir diğer deyişle: zayıf dolgu zeminde deprem hareketi daha hızlı, sağlam zeminde ise daha yavaş ilerliyor.
Bir de aynı deprem büyüklüğünde iki farklı zeminde oluşan maksimum ivmeleri inceleyelim: Örnek olarak deprem merkezinden 20 km mesafede depremin zayıf dolgu zemindeki ivmesi 0.3g civarında iken, kaya zemindeki ivmesi 0.43g'ye yaklaşıyor. İvme, hızdaki artıştır. Bu şöyle de açıklanabilir; deprem dalgası hareketi sağlam zeminde daha büyük bir artan hızla geçmekte veya daha şiddetli hissedilmektedir.
Sağlam zemine oturan yapıların depremde çok daha güvenli bir konumda olduğu bilinir; oysa sağlam zemin maksimum ivmesi, buna bağlı olarak şiddeti daha fazladır. Burada bir tezat doğuyor gibi görünse de sağlam zeminin neden daha elverişli olduğunu deprem spektrumunu incelerken daha iyi anlarız: